Zmiany w delegowaniu pracowników do Niemiec

Od 30 lipca 2020 roku obowiązują przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/957 z 28 czerwca 2018 r. zmieniające Dyrektywę 96/71/WE dotyczącą delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Z zapowiedzi wynikało, że jej wprowadzenie zagwarantuje pracownikom delegowanym wynagrodzenie na takich samych zasadach, jak u obywateli kraju, do którego pracownik został oddelegowany. Czy jest tak w istocie? O tym w poniższym artykule.

Co reguluje nowa dyrektywa?

Nowa dyrektywa 2018/957 wprowadza zmiany w wynagrodzeniu pracowników delegowanych, w tym zmiany w dodatkach za godziny nadliczbowe oraz okresie oddelegowania pracowników a także zwrot kosztów delegacji (podróży służbowych), w tym kosztów transportu, noclegu i wyżywienia. Uregulowano w niej ponadto: czas pracy, dni wolne, płatne urlopy, pracę dzieci i młodocianych oraz pracę nielegalną, wolności indywidualne i zbiorowe w ramach stosunku pracy, unormowania o niedyskryminacji ze względu na płeć, ochronę rodzicielstwa, prawo do strajku i odpoczynku, podleganie kasom ubezpieczeń a także przepisy bhp.

Konsekwencją wdrożenia nowej dyrektywy jest zapewnienie zrównania w traktowaniu pracowników delegowanych na równi z pracownikami miejscowymi. Zgodnie z nowymi przepisami pracownik delegowany otrzymuje wynagrodzenie na takich samych zasadach jak obywatel kraju, który pracuje w tym samym czasie i  na takim samym stanowisku. Do tego Państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do publikowania informacji dotyczących warunków zatrudnienia delegowanych pracowników na ich terenie.

Dyrektywa zmieniła również działanie Agencji Pracy Tymczasowej. Wprowadziła zasadę, zgodnie z którą państwa członkowskie muszą stosować równe traktowanie delegowanych oraz lokalnych pracowników tymczasowych.

Zmiana ta ma istotne znaczenie dla wynagrodzenia wypłacanego pracownikom delegowanym. Dotychczas otrzymywali oni minimalne stawki. Obecnie muszą być wynagradzani według zasad państwa, na którego terenie wykonują swoje zadania.

Wprowadzane zmiany dotyczą głównie branży budowlanej. Dla branży transportowej przewidziane jest 18. miesięczne vacatio legis.

Nowe warunki pracy delegowanego pracownika

Pracodawca obowiązany jest zapewnić pracownikowi delegowanemu za granicę odpowiednie warunki wynikające z miejscowego prawa i umów zbiorowych, w zakresie:

• wypłaty wynagrodzenia odpowiadającego normom krajowym i wynikającego z układów zbiorowych wraz ze stawką za godziny nadliczbowe
• zagwarantowania odpowiednich warunków zakwaterowania delegowanym pracownikom
• wypłaty dodatków lub zwrotu wydatków na pokrycie kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania delegowanych pracowników
• określenia maksymalnego okresu pracy (w Niemczech obowiązuje 12-miesiączny limit oddelegowania, z możliwością przedłużenia go do 18 miesięcy)
• przestrzegania ustalonych warunków wynajmu pracowników (dot. przedsiębiorstw pracy tymczasowej)
• zagwarantowania przynajmniej minimalnego okresu wypoczynku
• zagwarantowania płatnego corocznego urlopu wypoczynkowego, przynajmniej w minimalnym wymiarze
• zapewnienia odpowiednich warunków BHP w miejscu pracy
• przestrzegania przepisów o niedyskryminacji, w tym równego traktowania kobiet i mężczyzn
• zapewnienia środków ochronnych w zakresie warunków zatrudnienia dzieci i młodzieży oraz kobiet w ciąży a także bezpośrednio po urodzeniu dziecka.

Składniki wynagrodzenia pracownika delegowanego

Wynagrodzenie pracownika delegowanego obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, w tym regulacje dotyczące terminu jego wypłaty i wymagalności roszczeń pracowniczych. W jego skład wchodzi gotówka oraz wynagrodzenie w naturze za wykonaną pracę. Zawierają się w nim zarówno wynagrodzenie podstawowe, jak i wszelkie dodatki, dopłaty i świadczenia dodatkowe, w tym stawki za nadgodziny. Może być ono zróżnicowane ze względu na rodzaj wykonywanej pracy oraz kwalifikacje pracownika.

Dyrektywa wprowadza maksymalnie trzy poziomy zaszeregowania pracownika. Obecnie w Niemczech w branży budowlanej stosowane są dwie stawki minimalne: dla pracowników niewykwalifikowanych (12,55 euro) i wykwalifikowanych (15,40 euro). Do tego pracodawca zobowiązany jest wypłacić pracownikowi delegowanemu:

• dodatek:
  • za pracę w godzinach nocnych w wysokości 20% stawki godzinowej
  • za pracę w niedziele i święta, w wysokości:
    • 75% stawki godzinowej, gdy praca wypada w niedzielę
    • 200% stawki, gdy praca przypada w Święta Bożego Narodzenia, w niedzielę wielkanocną, 1 maja, w święto Zesłania Ducha Świętego oraz w pozostałe święta
  • ryczałt:
    • przy pracy z maską filtrującą w wysokości 1,10 euro za godzinę
    • za prace w wysokiej temperaturze w wysokości 0,65 euro za godzinę
    • za prace na wysokości od 1,45 euro do 2,00 euro.

Zgodnie z obowiązującą dyrektywą, wynagrodzenie pracownika delegowanego wynika z  obowiązujących przepisów prawa w kraju delegacji. W Niemczech wynagrodzenia pracowników regulują: ustawa o płacy minimalnej MiLoG, rozporządzenie o płacy minimalnej oraz powszechnie obowiązujące umowy taryfowe. W przypadku branży budowlanej właściwa jest w tym zakresie umowa taryfowa BRTV. Nie zawiera ona stawek wynagrodzenia, co oznacza brak podstawy do stosowania wynagrodzenia wyższego, niż stawka minimalna w branży budowlanej. Wspomniane wyżej stawki minimalne reguluje jedynie umowa taryfowa TV-Mindestlohn, która dotyczy branży opiekuńczej, dekarskiej, malarskiej i lakierniczej, rusztowań, czyszczenia budynków, elektrotechnicznej oraz gospodarki odpadami i utrzymania ulic.

Zakwaterowanie  w kraju oddelegowania

Dyrektywa nie wprowadza obowiązku zapewnienia noclegu pracownikowi w delegacji. Obowiązek taki może jednak wynikać z przepisów kraju wysyłającego, lub kraju oddelegowania. Jeżeli jednak pracodawca zapewni pracownikowi delegowanemu za granicę zakwaterowanie, powinien zastosować się w tym zakresie do norm kraju oddelegowania. W takim przypadku warunki zakwaterowania muszą być zgodne z przepisami miejscowego prawa.

W Niemczech regulują to wytyczne określone w ASR A4.4 „Unterkunfte”. Zgodnie z nimi pomieszczenia powinny być ogrzewane do temperatury +21 °C a na 1 osobę powinno przypadać 8 m² powierzchni użytkowej. Dodatkowo wynajmowane pomieszczenia powinny być odpowiednio oświetlone i zabezpieczone przed wilgocią.

Zwrot kosztów delegacji

Nowością jest wprowadzenie obowiązku zwrotu pracownikowi delegowanemu kosztów podróży służbowej w zakresie poniesionych kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania.  Jeżeli pracownik oddelegowany jest do Niemiec i tam jest wysyłany w delegacje w różne miejsca, to należy zwrócić mu koszty podróży służbowej zgodnie z niemieckimi przepisami układu zbiorowego BRTV. W tym przypadku jest on uprawniony do otrzymania kilometrówki (0,20 euro/km) oraz diety w wysokości 28 euro za dzień i 14 euro za wyjazd, gdy trwa powyżej 8 godzin. Do tego pracownik musi mieć zapewniony nocleg oraz przysługuje mu kilometrówka za weekendowe powroty do domu w wysokości 0,20 euro za km.

Delegowanie długotrwałe

Dyrektywa wprowadza nową instytucję delegowania długotrwałego. Występuje ono wtedy, gdy pracownik jest w delegacji dłużej niż 12 miesięcy, z opcją przedłużenia tego terminu do 18 miesięcy. Po przekroczeniu w/w limitu czasowego pracownikowi oddelegowanemu zaczną przysługiwać praktycznie wszystkie przepisy niemieckiego prawa pracy. Dojdzie tym samym do zrównania uprawnień pracowniczych pracownika delegowanego z miejscowym pracownikiem. O przedłużeniu delegacji z 12 do 18 miesięcy trzeba jednak będzie powiadomić niemiecki urząd celny. Zawiadomienie ma formę elektroniczną i nie wymaga uzasadnienia.

Wprowadzone przepisy przewidują zliczanie terminów oddelegowania różnych pracowników, którzy wykonują to samo zadanie w tym samym miejscu. Dodatkowo zliczeniu podlegają również wszystkie okresy zatrudnienia delegowanego pracownika w Niemczech, bez względu na to, czy pracował u tego samego, czy u różnych pracodawców. Tych terminów nie przerywają żadne przerwy w wykonywaniu pracy.

Więcej artykułów z zakresu finansów i biznesu znajdziesz na naszym Blogu – tutaj.
Serdecznie zapraszamy do lektury.  
AFK Centrum Obsługi Biznesu – Twoje Biuro Rachunkowe Wrocław.